Τετάρτη 24 Αυγούστου 2022

«Για τη φύση του καπιταλισμού» του Όττο Στράσσερ

 

Το ακόλουθο άρθρο του Όττο Στράσσερ πρωτοδημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 1927 στο εθνικοσοσιαλιστικό θεωρητικό περιοδικό «Nationalsozialistiche Briefe». Εκείνη τη περίοδο ο Όττο Στράσσερ έγραφε τα άρθρα του χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο «Ulrich von Hutten». Οι κύριες θέσεις οι οποίες διατυπώνονται είναι η υπεράσπιση της αυτάρκειας έναντι της οικονομικής εξάρτησης και η έκκληση για μία οικονομία προσανατολισμένη στην εκπλήρωση των εθνικών αναγκών και όχι στην αύξηση του κέρδους, θέσεις οι οποίες θεωρεί ότι αντιβαίνουν στη φύση και την ουσία του καπιταλιστικού συστήματος.



ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ



«Είναι ίσως αναπόφευκτο - και επομένως διπλά λυπηρό - το γεγονός ότι οι όροι γίνονται όλο και πιο διφορούμενοι όσο πιο συχνά χρησιμοποιούνται, όπως ακριβώς τα νομίσματα φθείρονται όλο και περισσότερο όσο περνούν από όλο και περισσότερα χέρια. Οποιοσδήποτε κάνει τη χρήση ενός όρου, μπορεί να μεταφέρει αυτόν τον όρο μόνο μέσα από την αντίληψη της δικής του νόησης, σχεδόν «όπως τον καταλαβαίνει». Καθώς λοιπόν οι όροι αποκτούν δημοτικότητα, τότε η σαφήνεια τους χάνεται. 


Κανένας όρος δεν έχει διαστρεβλωθεί περισσότερο από τους όρους «σοσιαλισμός» και «καπιταλισμός», οι οποίοι προσδιορίζουν δύο αμοιβαία εχθρικά συστήματα. Και τι δεν αποκαλείται «σοσιαλιστικό» στις μέρες μας; Πρώτα και κύρια, υπάρχουν οι μαρξιστές και των δύο τάσεων, οι σοσιαλδημοκράτες και οι «σοσιαλδικτάτορες» (γνωστοί ως «κομμουνιστές»). Δίπλα σε αυτούς υπάρχει ο «Σοσιαλισμός του Μετώπου», ο «Νεανικός Σοσιαλισμός»[1] και πάνω από όλα ο δικός μας «Εθνικοσοσιαλισμός»! 


Αυτός ο εθισμός στον αυτοπροσδιορισμό ως «σοσιαλιστής», εκφράζει την αίθηση - συνειδητά ή ασυνείδητα - ότι κάτι νέο υπάρχει εδώ, κάτι σημαντικό από το οποίο όλοι θέλουν να έχουν μερίδιο, τουλάχιστον κατ΄όνομα. 


Από την άλλη μεριά ο όρος «καπιταλισμός» δεν είναι λιγότερο ασαφής, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό συμβαίνει ως μία ανάγκη να κρυφτεί η τρομερή απέχθεια την οποία γεννάει αυτό το σύστημα - και αυτό είναι επίσης σημαντικό ως μέτρο σύγκρισης της στάσης ζωής αυτού του συστήματος, μέσω της οποίας γίνονται έκδηλα τα παρόντα πνευματικά ρεύματα - καθώς επίσης και για να αποδείξει την ακινδυνότητα του, την αναγκαιότητα του και τα ωφέλιμα αποτελέσματα του. Μία ολόκληρη επιστήμη (που ήδη καταδεικνύει τη διπροσωπία της με τη χρήση του ονόματος «εθνική οικονομία») εργάζεται εδώ παραποιώντας τον όρο «καπιταλισμός» και εξισώνοντας τον με την προσωπική ικανότητα και τη φυσική «ανάπτυξη», κάνοντας τη μετάβαση από την ατομική επιχείρηση στην οικονομία της αγοράς, από εκεί στην εθνική οικονομία και από εκεί στη παγκόσμια οικονομία, καθιερώνοντας τον καπιταλισμό ως τη μόνη δυνατή και τέλεια μορφή οικονομίας. Συνεπώς αυτός ο υπερβολικός αριθμός των λεγόμενων «ορισμών» έχει σκοπό να αποσπάσει τη προσοχή από την αλήθεια του θέματος, προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ποτέ η ουσία του καπιταλισμού. 


Για αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι ζωτικής σημασίας εμείς οι εθνικοσοσιαλιστές να αναγνωρίσουμε και να οριοθετήσουμε ξεκάθαρα την ουσία του καπιταλισμού. Για να μπορέσουμε να εκθέσουμε στη συνέχεια με αδιάσειστα επιχείρηματα το τι είμαστε και γιατί είμαστε - και γιατί πρέπει να είμαστε - θανάσιμοι εχθροί του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος, διότι μόνο έτσι θα μπορέσουμε να φέρουμε είς πέρας το εθνικό μας καθήκον. 


Μέχρι στιγμής έχω διαβάσει δύο πολύ καλούς ορισμούς του καπιταλιστικού συστήματος από τους θεωρητικούς του εθνικοσοσιαλισμού, οι οποίοι, παρά τη συντομία τους, εκφράζουν την ουσία του καπιταλισμού. Ο πρώτος είναι η διατύπωση του Δόκτωρος Rosikat[2] «ο καπιταλισμός είναι η κυριαρχία της ιδιοκτησίας πάνω στην εργασία» και ο δεύτερος αυτός του Γκρέγκορ Στράσσερ «ο καπιταλισμός είναι η οργάνωση της σπανιότητας προκειμένου να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό κέρδος» (σ.σ ο συγκεκριμένος ορισμός αναλύεται πιο κάτω).


Όσο δελεαστικό και αν είναι το να επιλέξω μία παρόμοια συνοπτική διατύπωση, δεν θα ακολουθήσω αυτή τη διαδρομή και θα φροντίσω να καταστήσω ξεκάθαρη την ουσία του καπιταλισμού. Παράλληλα θα ξεχωρίσω μερικά χαρακτηριστικά του  γνωρίσματα τα οποία είναι απαραίτητα για την κατανόηση του. Με αυτό τον τρόπο η ουσία του θα γίνει πολύ πιο ευδιάκριτη από ότι μέσω ενός σύντομου και ως εκ τούτου ανεπαρκούς ορισμού. 


Για δεκαετίες οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι από την άκρα αριστερά εώς την άκρα δεξιά, από τους κομμουνιστές μαρξιστές (και τους δημοκρατικούς μαρξιστές επίσης) εώς τους μεγαλοκαπιταλιστές της βαριάς βιομηχανίας πρόεκριναν την άυξηση των εξαγωγών ως βασικό καθήκον της οικονομίας. Ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο και την επάνασταση η έκφραση «μόνο η αύξηση των εξαγωγών μπορεί να μας σώσει» έγινε η κατευθυντήρια αρχή κάθε οικονομολόγου και πολιτικού, κυρίως των μαρξιστών και των συνδικάτων. 


Η αναδιάταξη της εθνικής οικονομίας γύρω από τις εξαγωγές, η ώθηση για αύξηση των εξαγωγών, η προτίμηση της βιομηχανίας για εξαγωγές αντί για εγχώρια διάθεση των προϊόντων - αυτά αποτελούν τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καπιταλισμού! 


Οι σημερινές γενιές, οι οποίες έχουν ανατραφεί με το καθαρά καπιταλιστικό πνεύμα, δεν αντιλαμβάνονται το πόσο αφύσικη είναι η ιδέα ότι ο σκοπός μίας εθνικής οικονομίας (Volkswirtschaft) είναι να επιτελεί εργασία για τους άλλους. Η ίδια η λέξη «εθνική οικονομία» έχει συγκεκριμένο περιέχομενο που οδηγεί σε ένα συγκεκριμένο καθήκον: την εγγύηση της ζωής του Έθνους! Τίποτα άλλο! 


Ο εθνικά καταστροφικός χαρακτήρας αυτής της ώθησης προς τις εξαγωγές γίνεται αμέσως εμφανής όταν κάποιος εξετάσει τις συνέπειες μίας τέτοιας οικονομικής δομής: οι εξαγωγές καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της εθνικής οικονομίας και επομένως ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας εξαρτάται από παράγοντες που βρίσκονται εκτός της επιρροής μας. Αυτό οδηγεί στην εξάρτηση από ξένες χώρες σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό, μία εξάρτηση τόσο ισχυρή που μπορεί να παραλύσει την οικονομική και πολιτική ζωή. Για να μην αναφέρουμε τον επίσης τεράστιο κίνδυνο να παρασυρθούμε στη παραμέληση της ευημερίας του Έθνους, παράγωντας προϊόντα τα οποία δεν έχουν ζωτική σημασία, με μόνο σκοπό την επιδίωξη του κέρδους. 


Και αυτό μας φέρνει στο δεύτερο ουσιαστικό χαρακτηριστικό του καπιταλισμού: ο μεγαλύτερος στόχος είναι το κέρδος και μάλιστα το όλο και περισσότερο κέρδος! Στο καπιταλιστικό σύστημα είναι όχι μόνο θεμιτό αλλά και αναπόφευκτο να δαπανώνται εκατομμύρια για το χτίσιμο κινηματογραφικών μεγάρων, τα οποία μπορούν να εγγυηθούν ένα κέρδος 30%, αντί να αποξηραίνονται έλη τα οποία μπορούν να προσφέρουν μόνο ένα πενιχρό κέρδος 3% ή 4%. Στο καπιταλιστικό σύστημα είναι θεμιτό και αναπόφευκτο ο μεγαλογαιοκτήμονας να προσλαμβάνει Πολωνούς μετανάστες ως εργάτες οι οποίοι κοστίζουν ελάχιστα τρόφιμα και ασήμαντους μισθούς, αντί να απασχολεί Γερμανούς εργάτες οι οποίοι θα κοστίσουν καλύτερη τροφή και μεγαλύτερους μισθούς. Όλα αυτά, όπως προανέφερα, έχουν τη ρίζα τους στο ουσιώδες χαρακτηριστικό του καπιταλισμού: την αναγνώριση του κέρδους ως του μοναδικού σκοπού και καθήκοντος! 


Είναι επομένως καπιταλιστικό, στο μέγιστο βαθμό, το να ζητάμε πλεονάζουσα εργασία με σκοπό την αύξηση της παραγωγής έναντι της μείωση του κόστους παραγωγής. Ο όγκος παραγωγής πρέπει να σταθμίζεται από έναν και μόνο φυσικό παράγοντα: τις ανάγκες της εθνικής οικονομίας· και το κόστος παραγωγής πρέπει να έχει μόνο ένα μέτρο: το ισοζύγιο δαπανών και εσόδων χωρίς τις καπιταλιστικές απαιτήσεις κέρδους. Οι ώρες εργασίας του λαού θα πρέπει να καθορίζονται αποκλειστικά από την ικανότητα εκπλήρωσης των εθνικών απαιτήσεων μέσω της εξισορρόπησης δαπανών και εσόδων. Αν η εκπλήρωση αυτών των απαίτησεων μπορεί να συμβεί με 5 ώρες τη μέρα τότε αρκούν 5 ώρες εργασίας. Αν σε περιόδους δυσκολιών χρειάζονται 10 ώρες τη μέρα, τότε θα πρέπει να εργαστεί κανείς 10 ώρες. Αλλά πάντα και μόνο προς κάλυψη των αναγκών του δικού μας Έθνους! Αντ΄αυτού ο καπιταλισμός επιβάλει πολλές ώρες εργασίας προς συμφέρον της αύξησης των κερδών, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν την εθνική ευημερία και την υγεία του λαού. Μία ακόμη ιερή έκφραση της καπιταλιστικής οικονομίας είναι ο όρος «οικονομική κρίση»! Τον βλέπει κανείς να χρησιμοποείται καθημερινά με αινιγματική ασάφεια σε εφημερίδες της «Δεξιάς» και της «Αριστεράς». Οικονομολόγοι κάθε βαθμίδας δηλώνουν ότι τέτοιες κρίσεις - βιομηχανικές κρίσεις, ευρωπαϊκές κρίσεις, παγκόσμιες κρίσεις - πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Και έχουν δίκιο γιατί όντως έτσι γίνεται στο καπιταλιστικό σύστημα. 


Γιατί τι είναι μία κρίση; Κρίση σημαίνει σπανιότητα! Σπανιότητα προσφοράς (και επομένως περίσσεια ζήτηση) ή σπανιότητα ζήτησης (και επομένως περίσσεια προσφορά). Και στις δύο περιπτώσεις επικρατεί η αβεβαιότητα και οι τεράστιες διαφορές στις τιμές. Ο λόγος της κρίσης είναι πάντοτε οι διαφορές στις τιμές. Γιατί κάθε κρίση είναι ανθρωπογενής. Είναι συνειδητά και εσκεμμένα «οικονομικά φαινόμενα». Αυτές οι ελλείψεις οργανώνονται για χάρη του κέρδους, γιατί το καπιταλιστικό σύστημα θεωρεί αυτονόητο ότι πχ τα σιτηρά αγοράζονται από μεγάλους ομίλους και παρακρατούνται εώς ότου η υπερμεγέθης ζήτηση οδηγήσει σε αντίστοιχη αύξηση στις τιμές και συνεπώς αποφέρει περισσότερα κέρδη. Το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα θεωρεί αυτονόητο το ότι ένα διεθνές καρτέλ σιδήρου θα ελαχιστοποιήσει τη παραγωγή σιδήρου, δημιουργώντας έτσι μία τεχνητή έλλειψη που θα επιτρέψει «υψηλότερες τιμές». Ακριβώς το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα θεωρεί απολύτως λογικό το να εισάγει φτηνό αργεντίνικο κρέας, απορρίπτοντας τη γερμανική αγορά και καταστρέφοντας τη γερμανική γεωργία. Όλα αυτά είναι η ουσία του καπιταλισμού: η απόκτηση και η παραγωγή κέρδους! 


Η θέληση για χρήμα είναι έτσι η κινητήρια δύναμη του καπιταλιστικού συστήματος. Το χρήμα είναι ο μεγάλος κυρίαρχος, το χρήμα είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων και η κατοχή χρημάτων ή πολύτιμων αντικειμένων το μέσο αξιολόγησης των ανθρώπων! Αυτό μας οδηγεί στη «ψυχή του καπιταλισμού», στη θεμελιώδη πηγή της ύπαρξης του. Κάθε άτομο που τοποθετεί το χρήμα στο κέντρο της σκέψης του, που βλέπει τα υπάρχοντα του ως αντικείμενο των προσπαθειών του, που βλέπει το κέρδος ως απόδειξη των ικανοτήτων του, καθένας που αποτιμά την αξία των συνανθρώπων του ανάλογα με τα χρήματα τους ή τα τιμαλφή τους είναι καπιταλιστής και επομένως εχθρός μας! 


Γιατί γνωρίζουμε - και όλα τα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού τα οποία αναφέρονται εδώ το καταδεικνύουν με εντυπωσιακή σαφήνεια - οτί η ουσία του καπιταλιστικού συστήματος αποτελεί, αναπόφευκτα, εχθρό της ζωής του Έθνους, καθώς στη φύση της εθνικής ζωής βρίσκεται η θέληση για ζωή, η οποία ακολουθεί πάντα τα συμφέροντα του συνόλου και εκπληρώνει πάντα τον μεγάλο νόμο της διατήρησης του είδους. «Ελευθερία και Ψωμί» λοιπόν και όχι «Εκμετάλλευση και Κέρδος».




[1]: Ο «Σοσιαλισμός του Μετώπου» (Frontsozialismus) ήταν ένας όρος που συνδέθηκε με τα εθνικιστικά κινήματα εκτός NSDAP, ιδιαίτερα με τους Stahlhelm. Η εκτίμηση για ορισμένα στοιχεία του σοσιαλισμού που είχε ενσταλάξει σε πολλούς εθνικιστές η στρατιωτική θητεία στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, εκεί όπου οι στρατιωτικές στολές λειτουργούσαν ως ισοπεδωτής των κοινωνικών διαφορών και η αδελφότητα των χαρακωμάτων εξαφάνιζε τις τάξεις, εξελίχθηκε με το καιρό στη θεωρητική σύλληψη ενός οργανικού, συντεχνιακού κράτους. Ο «Νεανικός Σοσιαλισμός» (Jungsozialismus) ήταν ένα δυναμικό και νεολαιίστικο κίνημα το οποίο αποπειράθηκε να επανερμηνεύσει τη Σοσιαλδημοκρατία. Οι Jungsozialisten προσπάθησαν να ξεφύγουν από αυτό που έβλεπαν ως υπερβολικά υλιστικό, φιλελεύθερο και ορθολογιστικό σοσιαλισμό των παλαιότερων γενεών, επιδιώκοντας την ανάπτυξη μίας νέας μορφής σοσιαλισμού η οποία θα αντλούσε κληρονομία εκτός του παραδοσιακού εργατικού κινήματος. Οι Jungsozialisten ήταν μία πολυποίκιλη ομάδα η οποία συμπεριελάμβανε θρησκευόμενους σοσιαλιστές, σοσιαλιστές της αγοράς (market socialists) και αριστερούς εθνικιστές. 


[2]: Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ο Erich Rosikat ήταν ο ειδικός του NSDAP σε αγροτικά ζητήματα. Υπηρέτησε επίσης ως αναπληρωτής Gauleiter της Σιλεσίας και ως τοπικός ηγέτης του Breslau. Ο Rosikat συνδέθηκε με την «αριστερή πτέρυγα» του NSDAP και αποχώρησε από το Κόμμα το 1927 λόγω της δυσαρέσκειας του προς τον Χίτλερ, υποστηρίζοντας ότι ο Χίτλερ είχε μετατρέψει τον εθνικοσοσιαλισμό από σοσιαλιστικό σε «φασιστικό» κίνημα (σ.σ εννοούσε τον συμβιβασμό του Ιταλικού Φασισμού με το κεφάλαιο, τη μοναρχία, την εκκλησία και γενικά το κατεστημένο). Μετά το 1930 έγινε μέλος του «Μαύρου Μετώπου» του Όττο Στράσσερ. 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου